Xu hướng nghề nghiệp là sự thay đổi và chuyển dịch của thị trường lao động theo thời gian, phản ánh những ngành nghề, kỹ năng và công việc đang được ưa chuộng, có nhu cầu tuyển dụng cao hoặc được dự báo sẽ phát triển mạnh trong tương lai.
Bước vào kỷ nguyên số, những biến động về công nghệ, kinh tế, xã hội và môi trường đã khiến xu hướng nghề nghiệp liên tục thay đổi. Điều này đòi hỏi người lao động không chỉ linh hoạt trong tư duy, mà cần trau dồi kỹ năng và sẵn sàng điều chỉnh lộ trình nghề nghiệp để thích nghi, nắm bắt cơ hội mới.
Theo báo cáo “Tương lai việc làm” của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), đến năm 2025, 85 triệu việc làm sẽ bị mất đi và 97 triệu việc làm mới sẽ được tạo ra do sự chuyển dịch trong sự phân chia lao động giữa con người và máy móc.
Các xu hướng nghề nghiệp nổi bật nhất hiện nay là công nghệ thông tin, marketing kỹ thuật số, y tế – chăm sóc sức khỏe, năng lượng tái tạo, giáo dục trực tuyến, cùng với các ngành truyền thống nhưng đang được “hồi sinh” mạnh mẽ như nông – lâm – ngư nghiệp, dịch vụ – du lịch và kỹ thuật – công nghệ.
Không dừng lại ở đó, sự tiến bộ vượt bậc của công nghệ còn mở đường cho hàng loạt nghề mới ra đời và nhanh chóng thu hút sự quan tâm, điển hình như blockchain, thực tế ảo/AR và các lĩnh vực sáng tạo nội dung.
Trong bối cảnh thị trường lao động luôn biến động, đòi hỏi người lao động không chỉ hiểu rõ điểm mạnh và đam mê của bản thân, mà còn cần theo dõi các xu hướng nghề nghiệp, chủ động học hỏi, mở rộng mối quan hệ và luôn giữ tinh thần linh hoạt để thích nghi với những thay đổi không ngừng.
Để tìm hiểu chi tiết về các xu hướng nghề nghiệp đang nổi bật, mời bạn đọc tiếp bài viết dưới đây!
Xu Hướng Nghề Nghiệp Là Gì?
Xu hướng nghề nghiệp là sự thay đổi trong nhu cầu tuyển dụng và phát triển của các ngành nghề trong một giai đoạn nhất định. Việc nắm bắt đúng xu hướng sẽ giúp bạn lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với thị trường, tránh đầu tư sai lầm và lãng phí thời gian cũng như cơ hội phát triển.
Trong thời đại số, xu hướng nghề nghiệp thay đổi chóng mặt, chịu ảnh hưởng lớn từ công nghệ, nền kinh tế, các yếu tố xã hội và môi trường. Điều này yêu cầu người lao động không ngừng cập nhật kỹ năng và điều chỉnh hướng đi để có thể thích ứng và nắm bắt những cơ hội mới.
1. Xu hướng việc làm thay đổi như thế nào trong thời đại số?
Sự bùng nổ của công nghệ đang định hình lại mạnh mẽ thị trường lao động, khiến nhiều nghề truyền thống dần mất ưu thế, trong khi các ngành nghề mới không ngừng xuất hiện. Dưới đây là một số thay đổi nổi bật:
- Trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa đang thay thế các công việc mang tính lặp đi lặp lại, thủ công.
- Các ngành dữ liệu, lập trình, thiết kế UI/UX, an ninh mạng ngày càng trở nên phổ biến.
- Mô hình làm việc từ xa và freelance phát triển mạnh mẽ nhờ nền tảng số, mở ra nhiều cơ hội linh hoạt cho người lao động.
- Kỹ năng mềm như tư duy phản biện, sáng tạo và quản lý cảm xúc ngày càng trở nên quan trọng, giúp người lao động thích ứng tốt hơn với môi trường làm việc thay đổi nhanh chóng.
2. Những yếu tố chính ảnh hưởng đến xu hướng nghề nghiệp
Để hiểu rõ xu hướng nghề nghiệp hiện tại, chúng ta cần nhìn nhận các yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển nghề nghiệp trong thời gian tới:
- Công nghệ: Các công nghệ tiên tiến như AI, IoT, blockchain không chỉ thay đổi cách thức làm việc mà còn tạo ra các ngành nghề mới lạ.
- Kinh tế: Chu kỳ kinh tế, các cuộc khủng hoảng và chính sách thay đổi liên tục tác động đến nhu cầu tuyển dụng trong nhiều lĩnh vực.
- Xã hội: Thay đổi trong hành vi tiêu dùng, xu hướng sống tối giản và sự quan tâm ngày càng lớn đến sức khỏe tâm thần ảnh hưởng sâu sắc đến các ngành nghề.
- Môi trường: Những vấn đề về khí hậu và phát triển bền vững thúc đẩy sự hình thành các ngành nghề “xanh” như năng lượng sạch, bảo vệ môi trường, ESG,…
Các Xu Hướng Nghề Nghiệp “Hot” Nhất Hiện Nay
Xu hướng nghề nghiệp hiện nay đang phát triển mạnh mẽ trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là 9 nhóm ngành sau:
1. Nhóm ngành Công Nghệ Thông Tin & Chuyển Đổi Số
Công nghệ thông tin và chuyển đổi số đang dẫn đầu xu hướng phát triển nghề nghiệp, với nhu cầu lớn về các chuyên gia trong lĩnh vực này. Các công ty và tổ chức không ngừng tìm kiếm nhân tài có khả năng cải tiến, tối ưu hóa hệ thống và phát triển các giải pháp công nghệ mới.
Theo báo cáo của TopDev, nhu cầu tuyển dụng nhân lực IT tại Việt Nam tăng trưởng 56% trong năm 2024.
Các vị trí nổi bật trong ngành này bao gồm:
- DevOps Engineer: Quản lý quy trình phát triển và triển khai phần mềm.
- Full-stack Developer: Lập trình cả frontend và backend.
- AI/ML Engineer: Chuyên gia trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và học máy.
- Data Analyst: Phân tích và xử lý dữ liệu lớn.
- Cloud Engineer: Chuyên gia xây dựng và quản lý hệ thống điện toán đám mây.
2. Nhóm ngành Marketing & Truyền Thông Số
Marketing số đang trở thành yếu tố thiết yếu trong chiến lược phát triển của doanh nghiệp, với sự gia tăng mạnh mẽ của các kỹ năng liên quan đến marketing trực tuyến, quảng cáo trên các nền tảng số và tối ưu hóa công cụ tìm kiếm.
Theo nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR), thị trường quảng cáo trực tuyến Việt Nam tăng trưởng 18% mỗi năm và dự kiến đạt 1,4 tỷ USD vào năm 2025.
Các vị trí nổi bật trong ngành Marketing & Truyền thông số bao gồm:
- Digital Marketer: Lên chiến lược và thực hiện các chiến dịch marketing trực tuyến.
- SEO/SEM Specialist: Tối ưu hóa website và quảng cáo trực tuyến.
- Content Creator: Sáng tạo nội dung cho các nền tảng mạng xã hội và website.
3. Nhóm ngành Y Tế & Chăm Sóc Sức Khỏe
Với sự phát triển của công nghệ y tế và nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng, ngành này mở ra cơ hội nghề nghiệp phong phú. Các dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa và các chuyên gia dữ liệu y tế ngày càng trở nên quan trọng.
Theo dự báo của Bộ Y tế, xu hướng nghề nghiệp năm 2030, Việt Nam cần thêm 43.250 bác sĩ và 123.569 điều dưỡng viên để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng của người dân.
Các vị trí nổi bật trong ngành Y tế & Chăm sóc sức khỏe bao gồm:
- Bác sĩ tư vấn từ xa: Cung cấp dịch vụ khám và tư vấn sức khỏe qua các nền tảng trực tuyến.
- Chuyên gia dữ liệu y tế: Phân tích và xử lý dữ liệu từ các hệ thống y tế.
- Công nghệ sinh học: Nghiên cứu và phát triển các ứng dụng công nghệ trong y tế.
4. Nhóm ngành Năng Lượng Tái Tạo & Phát Triển Bền Vững
Với sự gia tăng nhận thức về vấn đề môi trường, các ngành nghề liên quan đến năng lượng tái tạo và phát triển bền vững đang thu hút sự quan tâm lớn. Các giải pháp xanh ngày càng được ứng dụng rộng rãi, từ năng lượng mặt trời đến xử lý chất thải.
Các vị trí nổi bật trong ngành này bao gồm:
- Kỹ sư năng lượng mặt trời: Thiết kế và triển khai các hệ thống năng lượng mặt trời.
- Chuyên gia môi trường: Tư vấn và quản lý các vấn đề về môi trường.
- Tư vấn năng lượng: Phân tích và đưa ra giải pháp tiết kiệm năng lượng.
5. Nhóm ngành Giáo Dục & Đào Tạo Trực Tuyến
Giáo dục trực tuyến đang bùng nổ trong thời đại số, tạo ra cơ hội học tập và đào tạo cho mọi đối tượng. Các khóa học và nền tảng học tập trực tuyến đang được triển khai mạnh mẽ.
Theo báo cáo “Thị trường Edtech toàn cầu 2021” của HolonIQ, thị trường công nghệ giáo dục (Edtech) toàn cầu dự kiến đạt 404 tỷ USD vào năm 2025, tăng trưởng 16,3% mỗi năm.
Các vị trí nổi bật trong ngành Giáo dục & Đào tạo trực tuyến bao gồm:
- Giáo viên online: Dạy và hướng dẫn học sinh qua các nền tảng trực tuyến.
- Thiết kế khóa học: Lên kế hoạch và thiết kế chương trình giảng dạy trực tuyến.
- Chuyên gia nội dung số: Sản xuất và quản lý các tài liệu học tập trực tuyến.
6. Nhóm ngành Nông – Lâm – Ngư Nghiệp
Với nhu cầu bảo vệ môi trường và phát triển nông nghiệp bền vững, các ngành nghề liên quan đến nông – lâm – ngư nghiệp đang phát triển mạnh mẽ. Đây là những ngành đòi hỏi kiến thức chuyên môn và công nghệ mới để nâng cao hiệu quả và bền vững.
Các vị trí nổi bật trong ngành này bao gồm:
- Kỹ thuật viên thú y: Chăm sóc và điều trị động vật.
- Kỹ thuật viên chăn nuôi: Quản lý và phát triển các mô hình chăn nuôi.
- Kỹ thuật viên nuôi trồng thủy sản: Quản lý và phát triển mô hình nuôi trồng thủy sản.
- Kỹ thuật viên bảo vệ thực vật: Kiểm soát sâu bệnh và bảo vệ mùa màng.
- Kỹ thuật làm vườn: Chuyên môn trong trồng cây và cải tạo vườn.
7. Nhóm ngành Dịch Vụ – Du Lịch
Ngành dịch vụ và du lịch phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, đòi hỏi các dịch vụ chất lượng cao. Các nghề nghiệp trong ngành này yêu cầu sự sáng tạo và khả năng tương tác tốt với khách hàng.
Các nghề nghiệp nổi bật trong ngành Dịch vụ – Du lịch bao gồm:
- Chế biến món ăn: Chuyên gia trong việc tạo ra các món ăn độc đáo.
- Mây tre đan: Tạo ra các sản phẩm thủ công từ tre và mây.
- May thời trang: Thiết kế và may trang phục theo yêu cầu.
- Hướng dẫn viên, phiên dịch viên: Cung cấp dịch vụ hướng dẫn viên, phiên dịch, dạy học tiếng Trung, Hàn, Anh, Nhật,…
8. Nhóm ngành Kỹ Thuật – Công Nghệ
Các công việc kỹ thuật đang có nhu cầu lớn và đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế hiện đại. Từ kỹ thuật viên điện dân dụng đến bảo trì hệ thống cơ khí, các ngành này luôn yêu cầu nhân lực ổn định.
Các vị trí nổi bật trong ngành này bao gồm:
- Kỹ thuật viên điện dân dụng: Lắp đặt và bảo trì hệ thống điện dân dụng.
- Kỹ thuật viên điện công nghiệp: Xử lý các hệ thống điện trong môi trường công nghiệp.
- Hàn: Thực hiện công việc hàn cho các sản phẩm kim loại.
- Bảo trì hệ thống thiết bị cơ khí: Đảm bảo hoạt động ổn định của các thiết bị cơ khí.
- Sửa chữa ô tô, xe máy: Chuyên sửa chữa và bảo trì ô tô, xe máy.
9. Các nghề nghiệp mới nổi theo xu hướng công nghệ
Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, nhiều nghề nghiệp mới xuất hiện, yêu cầu chuyên môn cao và khả năng sáng tạo.
Các vị trí nổi bật trong nhóm này bao gồm:
- Chuyên gia blockchain: Phát triển và ứng dụng công nghệ blockchain.
- VR/AR Developer: Thiết kế và phát triển các ứng dụng thực tế ảo và thực tế tăng cường.
- Robot học: Nghiên cứu và phát triển các hệ thống robot.
- Influencer: Tạo ảnh hưởng trên các nền tảng xã hội.
- Creator: Sáng tạo nội dung cho mạng xã hội và các nền tảng kỹ thuật số.
- …
Định Hướng Nghề Nghiệp Thông Minh Giữa Làn Sóng Xu Hướng Mới
Để định hướng nghề nghiệp thông minh trong bối cảnh thay đổi nhanh chóng, bạn cần hiểu rõ đam mê và kỹ năng của bản thân, nghiên cứu các xu hướng nghề nghiệp. Đồng thời, cần liên tục học hỏi, xây dựng mạng lưới quan hệ, cũng như sẵn sàng thích ứng với những thay đổi để phát triển sự nghiệp bền vững.
1. Xác định đam mê và kỹ năng của bản thân
Để chọn lựa nghề nghiệp phù hợp, bước đầu tiên là hiểu rõ về bản thân mình. Xác định đam mê và kỹ năng sẽ giúp bạn tìm ra con đường sự nghiệp thích hợp và tránh bị “lạc lối” trong việc chọn nghề.
- Làm bài test tính cách: Các bài kiểm tra tính cách như MBTI hay StrengthsFinder sẽ giúp bạn nhận diện những xu hướng tự nhiên trong công việc, từ đó dễ dàng chọn lựa nghề nghiệp phù hợp.
- Phân tích điểm mạnh/yếu: Đánh giá những điểm mạnh và yếu của bản thân giúp bạn lựa chọn công việc phù hợp với khả năng và sở trường, đồng thời xác định các lĩnh vực cần cải thiện.
2. Nghiên cứu kỹ lưỡng về các xu hướng nghề nghiệp
Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, các xu hướng nghề nghiệp luôn thay đổi, vì vậy việc nghiên cứu và nắm bắt các xu hướng mới là vô cùng quan trọng.
3. Đầu tư vào việc học tập và phát triển kỹ năng liên tục
Trong một thế giới thay đổi nhanh chóng, việc học hỏi và nâng cao kỹ năng là yếu tố quan trọng giúp bạn không bị tụt lại phía sau. Các kỹ năng số và kỹ năng mềm đang ngày càng trở thành yếu tố then chốt trong các ngành nghề hiện đại.
- Học các kỹ năng số: Việc thành thạo các kỹ năng như sử dụng AI, phân tích dữ liệu và sử dụng công nghệ tiên tiến sẽ mở ra nhiều cơ hội trong ngành công nghệ và các lĩnh vực liên quan.
- Học các kỹ năng mềm: Các kỹ năng như giao tiếp, làm việc nhóm và lãnh đạo ngày càng quan trọng. Chúng không chỉ giúp bạn làm việc hiệu quả mà còn giúp bạn dễ dàng thích nghi với môi trường làm việc đa dạng và luôn thay đổi.
4. Xây dựng mạng lưới quan hệ chuyên nghiệp
Mạng lưới quan hệ vững mạnh là yếu tố quan trọng giúp bạn mở rộng cơ hội nghề nghiệp và học hỏi từ những người đi trước.
- Tham gia cộng đồng nghề nghiệp: Việc tham gia các nhóm chuyên môn sẽ giúp bạn kết nối với những người có cùng đam mê, tạo ra cơ hội hợp tác và phát triển nghề nghiệp.
- Networking và mentorship: Các mối quan hệ với chuyên gia trong lĩnh vực sẽ giúp bạn nhận được lời khuyên quý giá và các cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp.
5. Sẵn sàng thích ứng và thay đổi
Trong một thế giới luôn chuyển động, khả năng thích ứng và thay đổi liên tục là yếu tố quyết định giúp bạn duy trì và phát triển sự nghiệp bền vững.
- Đón nhận nghề mới: Đừng ngại thay đổi ngành nghề hoặc tìm kiếm công việc mới nếu đó là cơ hội tốt để phát triển sự nghiệp. Sự linh hoạt sẽ giúp bạn không bị “đóng băng” trong một lĩnh vực đã bão hòa.
- Học lại nếu cần: Đôi khi việc học lại kỹ năng mới, hoặc thậm chí học một nghề hoàn toàn mới, là điều cần thiết để duy trì và phát triển sự nghiệp.
- Không ngại “bắt đầu lại”: Đừng sợ thất bại hay phải bắt đầu lại từ đầu. Mỗi lần bắt đầu lại là một cơ hội để học hỏi, trưởng thành và mở ra cánh cửa mới trong sự nghiệp.
Học Nghề Trung Cấp Cao Đẳng Ở Đâu Uy Tín Tại Nghệ An?
Trường Trung Cấp Kinh Tế – Kỹ Thuật Bắc Nghệ An là một trong những lựa chọn hàng đầu cho những ai muốn theo đuổi con đường học nghề chuyên nghiệp tại Nghệ An.
Trường được thành lập từ năm 2008, trực thuộc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh Nghệ An, với mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ cho các ngành nghề kỹ thuật và kinh tế.
Các ngành đào tạo nổi bật:
- May thời trang: Giới thiệu về thiết kế và may mặc thời trang, trang bị kỹ năng cho học viên để gia nhập ngành công nghiệp thời trang.
- Hàn và kỹ thuật cơ khí: Đào tạo về hàn, cắt và gia công cơ khí, giúp học viên nắm vững các kỹ thuật cơ bản và nâng cao trong ngành cơ khí.
- Điện công nghiệp và điện dân dụng: Cung cấp kiến thức về lắp đặt, bảo trì và sửa chữa hệ thống điện.
- Công nghệ ô tô: Giới thiệu về kỹ thuật sửa chữa và bảo dưỡng ô tô, mở ra cơ hội nghề nghiệp trong ngành ô tô.
- Công nghệ thông tin: Đào tạo về lập trình, quản trị mạng và các ứng dụng công nghệ tiên tiến.
- Kế toán doanh nghiệp: Cung cấp kiến thức về quản lý tài chính, kế toán và các kỹ năng chuyên môn trong doanh nghiệp.
- Thiết kế đồ họa: Đào tạo về thiết kế hình ảnh và đồ họa trên các phần mềm chuyên dụng, giúp học viên phát triển khả năng sáng tạo.
- …
Ngoài ra, trường còn có các chương trình liên kết đào tạo với các doanh nghiệp, tạo cơ hội thực tập và việc làm cho sinh viên ngay khi tốt nghiệp.
Vì sao chọn Trường Trung Cấp Kinh Tế – Kỹ Thuật Bắc Nghệ An?
Trường Trung Cấp Kinh Tế – Kỹ Thuật Bắc Nghệ An không chỉ nổi bật với chất lượng đào tạo mà còn cam kết mang đến môi trường học tập toàn diện, giúp sinh viên phát triển cả về kiến thức lẫn kỹ năng nghề nghiệp.
- Chất lượng đào tạo vượt trội: Trường chú trọng vào việc kết hợp hài hòa giữa lý thuyết và thực hành, giúp sinh viên có nền tảng vững chắc, sẵn sàng đương đầu với mọi thử thách trong công việc thực tế.
- Cơ sở vật chất hiện đại: Các phòng học và trang thiết bị được đầu tư đầy đủ, đáp ứng nhu cầu học tập và thực hành, tạo điều kiện tối ưu cho sinh viên rèn luyện kỹ năng.
- Mạng lưới doanh nghiệp rộng khắp: Với mối quan hệ chặt chẽ với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, trường mang đến nhiều cơ hội thực tập, học hỏi và tìm kiếm việc làm cho sinh viên ngay khi tốt nghiệp.
- Hỗ trợ sinh viên toàn diện: Trường có miễn giảm học phí, cung cấp các chương trình học bổng, tư vấn nghề nghiệp và hướng nghiệp chuyên sâu, giúp sinh viên định hướng và phát triển sự nghiệp bền vững.
Những Câu Hỏi Thường Gặp
1. Với người đã ngoài 30 tuổi, nên học nghề gì để dễ chuyển ngành?
Các nghề yêu cầu kỹ năng tích lũy như Chăm sóc sức khỏe, Quản lý dự án, Digital Marketing hoặc Data Analyst cơ bản là lựa chọn phù hợp.
Theo TopCV 2023, 41% người chuyển ngành thành công ở tuổi 30–40 thuộc nhóm ngành dịch vụ và công nghệ.
Để có định hướng nghề nghiệp phù hợp, bạn có thể tham khảo bài viết Hướng Nghiệp Là Gì? Tại Sao Lại Quan Trọng Với Tương Lai Của Bạn?
2. Làm bài trắc nghiệm nghề nghiệp nào chính xác nhất?
Các bài trắc nghiệm nghề nghiệp phổ biến (MBTI, Holland, GATB, Giá trị, DISC, Big Five).
3. Lao động phổ thông nên học thêm kỹ năng gì để cải thiện thu nhập?
Có thể tham gia đào tạo ngắn hạn về thiết kế đồ họa, điện dân dụng, kỹ thuật điện lạnh, vận hành – bảo trì thiết bị cơ khí, hoặc may thời trang,… Đây là những ngành không yêu cầu bằng cấp, có thể học trong vài tháng và thu nhập khá ổn định.
4. Ngành nào đang thiếu nhân lực trầm trọng ở Việt Nam?
Theo Bộ Lao động 2024, các ngành Công nghệ thông tin, Công nghệ sinh học, Logistics, Điều dưỡng và Điện công nghiệp,… hiện thiếu hơn 300.000 nhân sự mỗi năm, đặc biệt ở các đô thị lớn như TP.HCM và Hà Nội.
5. Những ngành nghề nào có cơ hội ra nước ngoài làm việc cao nhất?
Điều dưỡng, Kỹ sư cơ khí – điện tử, Công nghệ thông tin, Đầu bếp và Thợ hàn là những ngành được các thị trường như Nhật, Đức, Hàn Quốc và Đài Loan tuyển dụng mạnh. Hơn 150.000 lao động Việt được tuyển dụng mỗi năm qua các chương trình hợp tác quốc tế.
Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết sẽ hữu ích và giúp bạn đưa ra quyết định chính xác trong việc lựa chọn ngành nghề phù hợp với xu hướng thị trường. Chúc bạn thành công trên con đường sự nghiệp của mình!
